Langeafstandstrein "Blauer Enzian".

F-trein ‚Blaue Enzian‘ De ‚Blaue Enzian‘ wordt gezien als een van de symbolen van het Duitse ‚wirtschaftswunder‘. Al snel na de oprichting van de Deutsche Bundesbahn (DB) werden de eerste voorboden van de West-Duitse bloeiperiode zichtbaar. Het management van de DB begreep al vroeg dat met de economische activiteiten ook de behoefte aan een betrouwbaar verkeersnet zou toenemen. De grootste puinhopen van de Tweede Wereldoorlog waren nog maar nauwelijks opgeruimd, toen er in 1951 begonnen werd met de voorbereiding van een spoorwegnet dat de belangrijkste West-Duitse steden van snelle treinverbindingen zou voorzien. Het zogenaamde F-treinennet was geworteld in het net voor snelle treinstellen van vóór de oorlog, maar vertoonde wel een belangrijk verschil daarmee: terwijl de Deutsche Reichsbahn-Gesellschaft (DRG) voor de Tweede Wereldoorlog het net van de ‚vliegende treinen‘ op Berlijn had gericht, liepen de hoofdlijnen van het F-treinennet als gevolg van het IJzeren Gordijn van noord naar zuid. Tussen Hamburg, Bremen, het Rijn-Ruhr-gebied en Keulen, Frankfurt (Main), Stuttgart, Neurenberg, München en Basel werden snelle treinverbindingen gerealiseerd, die met weinig tussenstations ‚s morgens heen en ‚s avonds terug reden. Op deze manier werd het mogelijk om zakenbezoeken buiten de stad in één dag af te leggen. Dat gold uiteraard niet voor grotere afstanden zoals Hamburg - München. In navolging van de vóór de oorlog gebruikelijke ‚FD‘-treinen, werd het treintype nu F-trein genoemd, waarbij de F voor ‚fern (lange afstand)‘ stond. Voor de reis met deze treinen betaalde men een zogenaamde F-toeslag bovenop de normale ritprijs. De trajecten kregen vanaf 1953 klinkende namen: het treinenpaar F 55/56 (Hamburg – München – Hamburg) kreeg als eerste de naam ‚Blaue Enzian‘. Met ‚Gambrinus‘, ‚Helvetia‘, ‚Senator‘, ‚Roland‘ en ‚Domspatz‘, om er maar een paar te noemen, droegen ook de andere F-treinen als trots van de jonge Bundesbahn prachtig klinkende namen. De naam ‚Blaue Enzian‘ is trouwens niet afkomstig van het bekende liedje van een Duitse schlagerzanger, dat kwam pas veel later. Nee, de naam was het resultaat van een prijsvraag die onder de reizigers was uitgeschreven. Zij stemden massaal voor de alpenbloem. Wellicht associeerden zij de kleur en de bestemming van de trein, die immers dicht bij de Alpen ligt, met de in het plantenrijk zeldzame zuiverblauwe, oplichtende bloemkleur. Wat betreft het getrokken materieel nam de ‚Blaue Enzian‘ een uitzonderingspositie in onder de F-treinen. Vanaf december 1953 werd hij namelijk opgewaardeerd door de inzet van een wagengroep van de voormalige Henschel-Wegmann-trein. Voor de Tweede Wereldoorlog reed de Henschel-Wegmann-trein vanaf de zomerdienstregeling van 1936 tot aan het begin van de oorlog tussen Berlijn en Dresden. Het bijna 180 km lange traject werd met twee treinenparen per dag bediend. De snelste rit werd op deze afstand in een uur en 35 minuten afgelegd. Daarmee was de Henschel-Wegmann-trein ongeveer een half uur sneller dan alle treinen tot dan toe. Zelfs nu is er bij lange na geen vergelijkbaar aanbod; voor de snelste verbinding tussen Berlijn en Dresden wordt nu twee uur en vijftien minuten genoteerd. De rijtuigen stonden in 1946 totaal leeggeplunderd in Hamburg-Langenfelde en konden niet meer worden ingezet. De DB liet de trein in 1952 weer naar de oorspronkelijke bouwer Wegmann in Kassel brengen, waar de vijf rijtuigen volledig gerenoveerd en gemoderniseerd werden en in het blauw van de F-treinen werden gespoten. De rijtuigconstructie zelf bleef grotendeels ongewijzigd. Wel kregen de draaistellen een vierde vering en werd de indeling en het interieur van de rijtuigen aan de nieuwe eisen van het F-treinverkeer aangepast. In zijn staalblauwe met zilverkleurige laklaag en zwarte schort bood de trein een elegante aanblik. Nadat de DB de gereconstrueerde trein van juni tot en met november 1953 aan het publiek had getoond op de Deutsche Verkehrsausstellung in München, werd hij vanaf december 1953 vijf jaar lang als langeafstandstrein F 55/56 ‚Blaue Enzian‘ ingezet tussen Hamburg en München, met tussenstations in Hannover, Göttingen, Fulda, Würzburg, Treuchtlingen en Augsburg. Vanaf eind 1956/begin 1957 werden de stoomtreinen ten noorden van Würzburg vervangen door dieseltractie met locomotieven van de nieuwe serie V 200.0. Ten zuiden van Würzburg werden tot de indienststelling van de nieuwe elektrische locs van de serie E 10 oudbouwmachines van de series E 17 en E 18 ingezet. In 1959 schrapte de Deutsche Bundesbahn de Henschel-Wegmann-trein uit de dienstregeling en werd hij in hoofdwerkplaats Neuaubing gestald. Daar werd hij na zijn definitieve buitendienststelling in 1962 gesloopt.