Elektrische locomotief.

Grootbedrijf

BR E 41 - De Brulkikker van de Bundesbahn. In 1950 besloot de Deutsche Bundesbahn tot de dringende modernisering van het voertuigenpark met de aanschaf van elektrische locomotieven met overwegend gestandaardiseerde onderdelen en zij droeg alle belangrijke locomotieffabrieken op de betreffende voorstellen uit te werken. Doel was een locomotief voor het goederenverkeer te ontwikkelen om de E 94 te ontlasten en een multifunctionele loc, zoals men dat van de zeer beproefde E 44 kende. Een andere eis aan de uitvoerende firma's betrof de cabines: de machinist moest voor het eerst zijn werk vanaf de zitplaats verrichten, wat een ongemeen grote verbetering voor het locpersoneel betekende. Het resultaat van deze uitschrijving waren vijf proeflocomotieven van de serie E 10.0. Evenwel bleek al snel na uitvoerige testritten, dat twee basistypen voor de verwachte taken niet voldoende zouden zijn. Daarmee besloten de verantwoordelijken bij de Bundesbahn door Siemens/Krauss Maffei een sneltrein- en een goederentreinlocomotief, de series E10 en E 40, door AEG/Krupp een zware goederentreinloc, de serie E 50, en door BBC/Henschel een buurtverkeersloc, de serie E 41, te laten ontwikkelen. Vanaf 1956 tot 1971 werden in totaal 451 locs van de serie E 41 aangeschaft. Die moest voor meerdere decennia niet alleen het buurtverkeer in de Alpen maximaal bedienen. Men kan de geslaagde constructie als een universele locomotief aanduiden, omdat ze in haar lange inzettijd, ongeveer alles trok wat er maar aan treinverkeer bestaat. Het harde S-Bahn-verkeer verliet ze echter spoedig, omdat ze wegens een ontbrekende elektrische rem daarvoor niet geschikt was. Haar basisopdracht bleef het buurtverkeer, voornamelijk in het keertreinbedrijf met Silberlingen. Vanwege de geëiste geringere asdruk die over twee tweeassige draaistellen verdeeld werd, kon de E 41 probleemloos op de geëlektrificeerde zijlijnen ingezet worden. De motorisering met 4 rijmotoren vormt een verdere ontwikkeling van de ET 30 en voor de aandrijving tekenden de Siemens-Schuckert-Werke/SSW die de E 41, evenals de andere eenheidslocomotieven, met een rubberringveeraandrijving uitrustte. De oliegekoelde transformator kreeg een schakelwerk op de laagpanningskant, wat tot een voor de serie E 41 karakteristieke geluidsontwikkeling leidde. Zo kwam de loc bij de Bundesbahn al spoedig aan haar bijnaam sektkurk, en zelfs brulkikker. Niet weinig spoorklanten vermoedden bij deze knal schade aan de loc en waren min of meer geïrriteerd. De maximumsnelheid van de 15,62 m lange loc bedroeg 120 km/h. Toen de Bundesbahn de maximumsnelheid voor sneltreinen eind jaren 1950 naar 140 km/h verhoogde, werden meer E 41 uitsluitend in de groene kleurstelling afgeleverd, omdat het elegante blauw alleen aan snelle locomotieven die voor de lange afstand bedoeld waren, voorbehouden was. Gedurende haar gehele inzettijd droeg de serie E 41, vanaf 1968 "141", schaarstroomafnemers. Voorts veranderde ze haar uiterlijk door ombouw en was met drie of vijf lampen, met of zonder regengoot, met afgeronde of hoekige ventilators in de met de tijd wisselende kleurenschema's in Duitsland van de Alpen tot in het Noorden onderweg. De treinbeveiligingssystemen werden eveneens aangepast en tot en met het einde van haar inzet gold de brulkikker als een beproefde en betrouwbare constructie. Vanaf begin jaren 1990 werd de serie 141 steeds meer door de serie 143 verdrongen en door de reorganisatie van het buurtverkeer op treinstellen kromp haar bestand zienderogen. In februari 2006 nam men officieel afscheid van de serie 141 in Braunschweig. Niettemin was de laatste bedrijfsthuisplaats van enkele locomotieven Frankfurt/Main, waar ze pas eind 2006 uit de actieve dienst bij de Deutsche Bahn AG wegvielen. Voor het nageslacht zijn enkele van de populaire locomotieven bewaard gebleven en bij museumritten hoort men de kikker bij de Bundesbahn nog altijd brullen.